این بار با شروع محدودیتهای اینترنتی، صاحبان ما تصمیم گرفتند که واتساپ و اینستاگرام رو به طور کامل از دسترس ما خارج کنند. واتساپ اصلیترین پیامرسان در ایران بود که با فیلترشدنش، مسئله جانشینی اون مسئله مهمیه.
بسیاری از افراد برگشتند به تلگرام. (بازگشت همه به سوی اوست) و چقدر کار درستی کردند (بهشون خوشآمد میگم). اندک افرادی هم به سمت پیامرسانهای ایرانی رفتند.
اما موضوع این مطلب این هست که درصورت ادامه دار بودن این محدودیتها (مشخصاً فیلترموندن واتساپ) و حتی بدتر شدنش (از کار افتادن پراکسیهای تلگرام و اتفاقهای مشابه)، چیکار بکنیم؟
جواب من ساده است؛ درصورت ادامه دار شدن این محدودیتها، من به هیچ عنوان از پیامرسانها و شبکههای اجتماعی ایرانی استفاده نمیکنم و توصیه میکنم شما هم استفاده نکنید.
برای این توصیه عدم استفاده دلیل زیاد هست، اما مهمترینهاش شاید اینها باشه:
- دسترسیهای زیاد و سطح بالای این دسته از برنامه
- نقض حریم شخصی،
- متن باز نبودن، و
- عدم رعایت موارد امنیتی.
برای پذیرش این موارد به نظر عقل سلیم و رجوع به تجربیات قبلی کافی باشه، اما برای یادآوری به موارد افشا و نشت اطلاعات کاربران سامانهها و سایتهای ایرانی و رفتار اون ها بعد از نشت در لیکفا نگاه کنید.
برای اینکه متوجه منظورم از دسترسیهای زیاد و سطح بالا رو متوجه بشید، به تصویر زیر نگاه کنید. (میدونم که واتساپ هم دیتای زیادی جمع میکنه؛ اما اینکه دست کی به این دیتاها میرسه هم مهمه)
خب از پیامرسانهای ایرانی استفاده نکنم، چه کنم؟
این سوال اصلیه. پاسخ کوتاهش هم میشه اینکه، قید ارتباط آسون و سریع رو بزن، اما قید امنیت اطلاعاتت رو نه! یعنی برگرد به زمان پیامک ولی سراغ پیامرسانهای ایرانی نرو.
به جز این چند مورد و پیشنهاد هم دارم که در ادامه نوشتم:
یک. ارتباط امن، از ارتباط آسان و سریع مهمتره. پس اولویتتون با امنیت باشه. و به سمت راههای تا امن نرید.
دو. به سمت پیامرسانها و پروتکلها غیرمتمرکز کوچ کنیم. طبق تجربه در زمان فیلترینگ پیامرسانهای متمرکز و peer-to-peer غیر قابل استفادهاند، اما احتمالاً پیامرسانهای فدرال همچنان قابل استفاده خواهند بود. (این مقاله انگلیسی زبان سه نوع پیامرسانها رو معرفی کرده.)
اینفوگرافی زیر ایدهی خوبی بهتون از انواع مسنجرها بهتون میده: (منبع تصویر)
سه. پیشنهاد میدم پیامرسان المنت (Element) و پروتوکل ماتریکس (Matrix) رواستفاده کنید. المنت نسخه اندروید، ویندوز، ایاواس، مک و وب داره. رابط کاربری سادهای داره، تماس صوتی و تصویری رو پشتیبانی میکنه.
چهار. نصب المنت رو به دیگران توصیه کنید و برای دیگران توضیح بدید چرا باید این پیامرسان رو نصب کنیم. (حتی اگر خودشون توانایی نصب المنت رو ندارند این کار رو براشون انجام بدیم.
پنج. اگر توان فنیش رو دارید، یک سرور روی ماتریکس بالا بیارید.
شش. ترجمه کنید. کمک کنید همه فارسی زبانان به راحتی از این پیامرسان استفاده کنند.
هفت. درباره این شرایط با دیگران صحبت کنید؛ توضیح بدید چرا نباید به سمت استفاده از پیامرسانهای داخلی بریم و هزینه این کوچ اجباری رو بیشتر و بیشتر کنید.