وقتی به پایان سال نزدیک میشیم خوبه که برگردیم و به سالی که گذشت فکر کنیم. مرورش کنیم و به عنوان یه تصویر کلی بهش نگاه کنیم. حتی بهتره تا سعی کنیم چیزهایی که تجربه کردیم و یادگرفتیم رو هم برای خودمون جمعآوری کنیم. اینجاست که ارزیابی سال، به کارمون میاد. ارزیابی کردن هر سال میتونه یه ابزار قوی برای رشد شخصی (و خویشتن اندیشی) ما باشه.
بیاید کمی دقیقتر به این ارزیابی فکر کنیم:
چطور سال گذشته رو ارزیابی کنیم؟
سوالات کلیدی ارزیابی پایان سال
ارزیابی پایان سال چیه؟
ارزیابی پایان سال، یک تمرینه که به شما کمک میکنه تا به سال گذشته نگاه کنید و اون رو بررسی (آنالیز کنید). درواقع این کار یه خود ارزیابیه، تمرینی که به شما کمک میکنه دستاوردها، چالشها و راهحلهایی که برای حل اون چالشها استفاده کردید رو دوباره به یاد بیارید و مرور کنید. چنین تمرینی، علاوهبر اینکه کمک میکنه رویدادهایی که مهم بودن رو دوباره به یاد بیارید، به درک بهتر تجربیات گذشتهتون و از اون مهمتر برنامه ریزی برای آیندهتون هم کمک میکنه.
چرا ارزیابی پاین سال مهمه؟
زمان گذاشتن برای ارزیابی هر سال به دلایل مختلفی ضروری هست. اینجا پنج دلیل مهم که چرا ارزیابی پایان سال مهمه رو آوردم:
- چشم انداز بهتون میده: این کار به نوعی یک پایانبندی (closure) برای سالتون محسوب میشه. از اون گذشته به شما چشم انداز واضحتری میده که با کمک این چشم انداز میتونید دورههای مختلف زندگیتون رو مقایسه کنید.
- جشن گرفتن دستاوردها: سختکوشیها و تلاشهایی که در طول یک سال کردید، باید مورد قدردانی قرار بگیرن. این کار میتونه روحیه شما رو تقویت کنه.
- آموختن از تجربیات: فهمیدن اینکه چی کار میکنه و چی نه، میتونه بهتون کمک کنه در آینده تصمیم بهتری بگیرید.
- هدف گذاری برای سال آینده: ارزیابی این فرصت رو بهتون میده تا درمورد اهدافتون تجدید نظر کنید؛ مطمئن بشید که این اهداف با باورها و تواناییهای امروزتون مطابقت دارند یا نه.
- سلامت روانی و عاطفی: ارزیابی پایان سال، به بهزیستی (well being) شما کمک میکنه؛ فرآگاهی (mindfulness) شما رو بهبود میبخشه و به واسطه مرور تجربیات به شما کمک میکنه تا شناخت بهتری از خودتون داشته باشید.
چطور سال گذشته رو ارزیابی کنیم؟
قبل از اینکه به جزئیات بپردازیم، مهمه که این نکته رو یادآوری کنیم که ارزیابی پایان سال میتونه شکلها و روشهای مختلفی داشته باشه و قرار نیست یک فرمول و روش برای همه جواب بده. اینجا به چند روش برای انجام این ارزیابی رو میتونید ببینید:
- ژورنال کردن: نوشتن جزئیات تجربههای سال گذشته.
- ارزیابی مصور: ساختن یه برد یا آلبوم از عکسها و ثبت کردن لحظات کلیدی.
- ارزیابی مکالمهای: ارزیابی سال از طریق گفتوگو با یه دوست نزدیک
- بیان هنری: استفاده از هنر، موسیقی، شعر یا.. برای منتقل کردن تجربیات.
- نامه نویسی: نوشتن نامه به خودتون یا دیگران برای بیان احساساتتون درمورد سالی که گذشته.
- اسکرپبوک: درست کردن اسکرپبوک با استفاده از عکس و یادداشتهای کوچک برای خلاصه (سامری) کردن سالی که گذشته.
- ارزیابی صوتی: ضبط کردن شفاهی تجربیات و درسها و خاطرات سال گذشته.
- نقشه ذهنی: درست کردن نقشه ذهنی برای انعکاس بصری رویدادهای کلیدی سال.
- دفتر ارزیابی سال: استفاده از کاربرگی از پیش آماده شده، برای بررسی ساختاریافته و جامع سال گذشته.
دفتر ارزیابی سال
با استفاده از دفتر ارزیابی سال، میتونید، ارزیابی سال رو خیلی کامل و شفاف انجام بدید.
برای دانلود دفتر ارزیابی کافیه که آدرس ایمیلت رو توی فرم زیر وارد کنی.
سوالات کلیدی ارزیابی پایان سال
واضحه که روشی که برای این ارزیابی استفاده میکنید، روی نتیجه اثر داره؛ اما اصل ارزیابی سال، توی سوالاتی که از خودمون میپرسیم و با روشی که انتخاب کردیم جواب میدیم نهفتهست. الان که روش جواب دادن به سوالات رو انتخاب کردیم، بیاین پنج سوال مهم رو با هم ببینیم:
سوال اول: بردهاتون چیه؟
بیاید مثبت شروع کنیم. همه پیروزیهای سال گذشتهتون رو بنویسید. برای مثال، اینکه بلاخره یادگرفتید یه غذای سخت رو بپزید یا از پس یه پروژه بزرگ کاری بر بیاید. بیاید همه پیروزیها رو جشن بگیریم. (چه کوچک چه بزرگ)
سوال دوم: لحظههای یادگیریتون کدومها بود؟
ارزیبابی چالشها و اینکه چطور از پس اونها براومدیم یکی از بخشهای مهم این ارزیابیه. به این فکر کنید که چه کارهایی برای شما چالش درست کردند و چطور باهاشون رو به رو شدیم. ممکنه این کار سخت باشه، اما درسهای زندگی رو میتونیم از همینجا یاد بگیریم.
سوال سوم: برای چه چیزهایی شکرگزارید؟
بر اسسای مطالعهای که در ژورنال NeuroImage منتشر شده، قدردانی، با نواحی مغز که با شناخت اخلاقی و قضاوت ارزشی مرتبط هستند ارتباط نزدیکی داره. این یعنی شکلهای مختلف قدردانی، میتونه روی شیوه فکر کردن اثرگذار باشه. پس برای این مرحله، یه لیست از هرچیزی که بخاطرش شکرگزارید درست کنید. این لیست میتونه شامل چیزهای ساده و کوچک مثل چایی اول صبح یا چیزهای بزرگتر و ارزشمندتر مثل یک دوست حامی باشه.
سوال چهارم: آرزوی بزرگتون چیه؟
به محدودیتها فکر نکنید و جواب بدید: بزرگترین آرزوتون چیه؟ بزرگترین دستاورد ممکن برای سال آیندهتون چی میتونه باشه؟ میخواید کانال یوتیوب خودتون رو راه بندازید؟ یه سفر تنهایی دور دنیا؟ یا میخواید بیشتر کتاب بخونید؟ هرچی هست بنویسیدش. نوشتن و تجسم این اهداف اولین قدم برای درک بهتر خودتون و بعد، نیازها و استراتژی رسیدن بهشون هست.
سوال پنجم: مرادتون از زندگی چیه؟
در آخر بیاید از مرادتون (Intentions) از زندگی و سال اینده فکر کنیم. در حالی که اهداف بیشتر جنبه عملیتری (رسیدن به سطح متوسط توی زبان فرانسه) دارند، مراد (میخوام سالم تر زندگی کنم) از زندگی چیز گستردهتریه که اهداف رو دربر میگیره. تعیین مراد برای سال آینده میتونه منجر به تغییرات پایدارتری در شما بشه. (االان ساعت دو شبه. من بسیار افسرده و خستهام. ترجمه این پارگراف کار سختتری به نسبت باقی بود و من توان ذهنی انجامش رو به شکل بهتری ندارم. امیدوارم توی فرصت دیگه، این متن رو دوباره بازخوانی کنم و این پارگراف رو هم بازنویسی کنم.)
جمعبندی
و در آخر، وقتی همه این مراحل رو انجام دادید، خوبه که یادتون باشه که ارزیابی سال، فقط خداحافظی با سالی که گذشت نیست. بلکه به نوعی خوشآمد گویی به سال جدید هم هست. انجام این ارزیابی، فرصت خوبیه که خودتون رو آماده کنید برای ۳۶۵ روز ماجراجویی.
این مطلب و خود دفتر ارزیابی، برگرفته و ترجمه شده از این مطلبه How to Do End-of-the-Year Reflection for Personal Growth
کامنت یادتون نره 🙂